Bölgeyi harap eden depremlerin ardından Türkiye’nin güneyi ve kuzeybatı Suriye’de hayatta kalma şansı her geçen saat düşüyor, ancak kurtarma çalışmaları sürüyor. Yetkililer, Türkiye ve Suriye genelinde 28.000’i aşan ve yalnızca Türkiye’de 80.000’den fazla kişinin yaralandığı ölü sayısının muhtemelen hafife alındığı konusunda uyardı . Türkiye’de 1,1 milyondan fazla insan geçici barınma merkezlerinde kalıyor.
BM Acil Yardım Koordinatörü Martin Griffiths, depremlerin ardından dünyanın kuzeybatı Suriye halkını “yüzüstü bıraktığını” söyledi. Ülkedeki siyasi durum kurtarma çabalarını karmaşıklaştırdı.
İşte deprem sonrası son durum.
1. Önemli gelişmeler
- Yetkililer depremlerde Türkiye’de en az 24 bin 600, Suriye’de 3 bin 400 kişinin hayatını kaybettiğini söyledi. Suriye Sivil Savunma grubu, isyancıların elindeki kuzeybatı Suriye’de 2 bin 100’den fazla kişinin öldüğünü söyledi. Suriye hükümetinin kontrolündeki bölgelerde en az 1.387 kişi öldü, ancak devlet medyası Perşembe gününden bu yana güncel bir ölü sayısı paylaşmadı.
- Griffiths , Türkiye-Suriye sınırını ziyareti sırasında , “Şimdiye kadar kuzeybatı Suriye’deki insanları hayal kırıklığına uğrattık” dedi . BM yetkilisi, oradaki insanların “gelmemiş uluslararası yardım” ararken “haklı olarak kendilerini terk edilmiş hissettiklerini” söyledi. The Washington Post’un haberine göre , Suriye’ye yardım ulaştırmak, ülkeyi çatışan siyasi kontrol altında bölünmüş halde bırakan devam eden iç savaş nedeniyle son derece karmaşık hale geldi. Oradaki insani çabalar şimdiye kadar yetersiz kaldı .
- Kuzeybatı Suriye’deki operasyonlar odaklarını cesetleri kurtarmaya ve yerinden edilmiş insanlara yardım etmeye kaydırırken, Türkiye’deki kurtarma çalışmaları yedinci gününe girdi. Hayatta kalanlardan bazıları depremlerden 130 saatten fazla bir süre sonra enkazdan çıkarılmış olsa da , daha fazla insan bulma şansı giderek azalıyor.
- Türkiye Adalet Bakanlığı , depremler sırasında binaları çökmeye karşı savunmasız bırakan olası ihmal veya yanlışları araştırmak için bir “deprem suçları soruşturma büroları” açtığını söyledi . Yetkililer Cumartesi günü bina ihmali iddiasıyla en az 14 kişiyi tutukladı . Türkiye’de 17.000’den fazla kişinin ölümüne yol açtığı tahmin edilen 1999 depreminden sonra güvenlikle ilgili yeni bina yönetmelikleri yürürlüğe girdi .
2. Yardım çabaları
- İngiltere’nin Kalkınma ve Afrika Bakanı, sahadaki durumun “inanılmaz derecede kasvetli” olduğunu söyledi . Andrew Mitchell , Sky News’e Türkiye’de kurtarma ve yardım operasyonlarının iyi koordine edildiğini, Suriye’deki siyasi durum nedeniyle “yardım ve yardım götürmenin çok daha zor” olduğunu söyledi.
- Yunanistan dışişleri bakanı Pazar günü Türkiye’nin güneyindeki Adana ilinde merkez üssüne yakın bir yerde Türk mevkidaşı Mevlüt Çavuşoğlu ile bir araya geldi. Anadolu Ajansı’nın bildirdiğine göre, günün ilerleyen saatlerinde Suriye sınırındaki Hatay ilini ziyaret etmesi planlanıyor. Yunanistan Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, yetkilinin Yunan yardım misyonunun üyeleriyle bir araya geldiği ve Atina’dan deprem kurtarma için olası daha fazla desteği tartıştığı bildirildi.
- Reuters’in bildirdiğine göre, Avrupa Birliği üye devletleri Suriye’ye yardım sağlamaya ve hükümetine yönelik yaptırımların yardım dağıtımını “engellememesini” sağlamaya çağırıyor . Yetkili, AB’nin yardımın yalnızca Suriye hükümetine sadık bölgelere yönlendirilmemesini sağlamak için koruma önlemleri arayacağını da sözlerine ekledi.
- Yerel basında , Türkiye’nin Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu’na atıfta bulunarak, Türk yetkililerin güneydeki Adıyaman kentine gelen nakliye konteynerleriyle yerinden edilmiş mağdurlara yardım etmek için “konteyner şehirler” kurmaya hazırlandıkları bildirildi . Bu tür yerleşim yerleri, Türkiye’deki küçük ölçekli depremler sırasında ve ülkelerindeki iç savaştan kaçan Suriyeli mültecileri barındırmak için kullanılmıştır. Türk acil durum yönetim kurumu AFAD daha önce her konteynerin iki odası, bir banyosu ve bir mutfağı olduğunu söylemişti.
- 3 Kurtarma Operasyonları
- Türkiye’nin güneyinde enkaz altında yatan kızının elini tutarken fotoğraflanan bir adam, CNN Türk’e kızı kurtarmaya çalıştığını ancak başarılı olamadığını söyledi. “Duyduğum anda oraya gittim. Tek başıma, ellerimle kızımı çıkarmaya çalıştım ama ne yazık ki kızımı kurtaramadım” dedi Mesut Hancer. CNN Türk’e annesi, iki erkek kardeşi ve bir baldızının da depremlerde öldüğünü, evinin hasar gördüğünü söyledi.
- Reuters’in bildirdiğine göre , iki Alman örgütü , güvenlik sorunları ve kaynaklar giderek azaldıkça insan grupları arasında şiddetli çatışmalar çıktığı yönündeki söylentileri gerekçe göstererek Türkiye’deki kurtarma operasyonlarını askıya aldı. The Washington Post’un haberine göre , Avusturyalı bir ekip de Cumartesi günü Hatay bölgesindeki operasyonlarını kısa süreliğine askıya aldı . Avusturya ordusu sözcüsü Marcel Taschwer, üzgün sakinler arasında “bazı sorunlar ve saldırganlıklar” olduğunu söyledi, bunlardan bazıları depremlerin ardından yetkililer tarafından ihmal edildiğini söyledi.
- BM’den Griffiths bir videoda, 130’dan fazla ülkenin, olaydan sonra yardımcı olmak için arama kurtarma ekipleri veya başka uzmanlar gönderdiğini söyledi . BM İnsani İşler Koordinasyon Ofisi’nin yakında Suriye ve Türkiye adına yardım çağrısında bulunacağını da sözlerine ekledi.
- Hafta sonu , kurtarılan evcil hayvanların anlatımları ve Türkiye’nin Gaziantep kentindeki bir yenidoğan hastanesinde bebek kuvözlerini sallarken dik tutan iki hemşirenin güvenlik kamerası görüntüleri de dahil olmak üzere tüyler ürpertici ama dikkat çekici kurtarma hikayeleri ortaya çıktı. Başka bir videoda, bir ekibin 140 saat moloz altında kaldıktan sonra 7 aylık bir bebeği kurtardığını ve 17 yaşındaki bir çocuğun yaklaşık 94 saat mahsur kaldıktan sonra susuzluktan kurtulmak için kendi idrarını içtiğini söylediğini gösteriyor
