Siirt’in Tillo ilçesindeki Sinep köyü sakinleri, sadece bu bölgede yetişen ve koparılması durumunda 557 bin TL ceza kesilen endemik Siirt adaçayını korumak için mezarlıkta dönüşümlü nöbet tutuyor.
Siirt’in Tillo ilçesine bağlı Sinep köyünde yaşayan vatandaşlar, dünyada yalnızca kendi köylerinde yetişen ve “kritik tehlike” altında bulunan **Siirt adaçayını (Salvia Siirtica)** korumak için örnek bir çevre mücadelesi veriyor. Nesli tükenme riski taşıyan bu nadir bitki türü için köylüler, mezarlıkta dönüşümlü nöbet tutarak doğaya sahip çıkıyor.
Doğa Koruma ve Milli Parklar Siirt Şube Müdürlüğü tarafından yürütülen “Siirt Adaçayı Tür Koruma Eylem Planı” kapsamında, bu bitkiyi koparan kişilere 557 bin 212 TL idari para cezası uygulanıyor. Koruma faaliyetleri sadece resmi kurumlarla sınırlı kalmayıp, yerel halkın gönüllü desteğiyle de güç kazanıyor.
Mayıstan Temmuz Sonuna Kadar Nöbet Var
Siirt adaçayı, yalnızca Sinep köyü mezarlığında yetişiyor. Bu nedenle köy sakinleri, bitkinin çiçek açma ve tohum verme dönemi olan **mayıs-temmuz ayları** arasında mezarlıkta gece gündüz dönüşümlü nöbet tutuyor. Bölgeye gelen her yabancı dikkatle takip ediliyor, tanınmayan kişilerin mezarlığa girmesine izin verilmiyor.
Sinep Köyü Muhtarı Şaban Koyun, bitkinin sadece kendi köylerinde yetiştiğinin bilimsel olarak kanıtlanmasının ardından büyük bir sorumluluk üstlendiklerini belirtti. Koyun, “El birliğiyle bu nadir türü koruyoruz. Tohum döneminde dahi nöbeti bırakmıyoruz” dedi.
“Sadece Burada Yaşıyor”
Siirt Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. **Mehmet Fidan**, Siirt adaçayının çok özel ve lokal bir tür olduğunu vurguladı. “Bu bitki dünyada yalnızca burada yetişiyor. Ziyaretçilerin izin almadan bölgeye giriş yapmaması gerekiyor. Köylülerin bu duyarlılığı örnek teşkil ediyor” şeklinde konuştu.
Prof. Dr. Fidan ayrıca, Türkiye’de yaklaşık 100 adaçayı türü bulunduğunu ve bunların 50’den fazlasının endemik olduğuna dikkat çekti. “Türkiye bu türlerin gen merkezi. Siirt adaçayı da tıbbi aromatik ya da süs bitkisi olarak ekonomiye kazandırılabilir” dedi.
“Elimizden Geleni Yapacağız”
Köyde yaşayan 81 yaşındaki **Ahmet Beşir Tatlı** da bu gönüllü çevre mücadelesine destek veriyor. Tatlı, “Bazen mezarlığa yabancı kişiler geliyor. Tanımadığımız hiç kimseyi içeri almıyoruz. Bitkiyi korumak için elimizden geleni yapacağız” diyerek kararlılıklarını dile getirdi.
Endemik Bitkilere Sahip Çıkalım
Siirt adaçayı, hem biyolojik çeşitliliğin korunması hem de gelecekteki ekonomik potansiyeli açısından büyük önem taşıyor. Sinep köyü halkının sergilediği bu örnek davranış, Türkiye genelinde diğer nadir türlerin korunmasına da ilham verebilir.
AA
Siirt’te Adaçayı Nöbeti: 557 Bin Liralık Bitki İçin Mezarlıkta Geceli Gündüzlü Koruma
