Türk Bilim İnsanlarından Çığır Açan Buluş: Akciğer Kanserini Sesten Erken Evrede Teşhis Ediyorlar
Ankara Üniversitesi’nde bir grup bilim insanı, akciğer kanserini erken aşamada tespit edebilen devrim niteliğinde bir uygulama geliştirdi. Yapay zeka destekli bu uygulama, akciğer kanserinin genellikle ileri evrelerde fark edilmesinin önüne geçmeyi hedefliyor. Uygulama, ses analizini kullanarak akciğer kanserinin erken dönemde teşhis edilmesine olanak tanıyor.
Akciğer Kanserini Sesten Tespit Etme Yöntemi
Geliştirilen sistemin arkasında, Doç. Dr. Haydar Ankışhan ve ekibi yer alıyor. Çalışmalarında, ses yapısının ve akciğerin anatomik özelliklerinin, kanserin erken belirtilerini ortaya çıkarabileceği sonucuna varıldı. Doç. Dr. Ankışhan, sesin, akciğer kanseriyle ilgili önemli bilgiler sunabileceğini ve bunun doğrultusunda geliştirdikleri yapay zeka modelinin, akciğer kanserini yüzde 90’ın üzerinde bir doğruluk oranı ile tespit edebildiğini ifade etti.
Yapay zeka destekli uygulama, insanların sesindeki değişiklikleri analiz ederek, kanserin erken evrelerini belirliyor. Bu gelişme, kanserin sıklıkla ilerleyen evrelerde teşhis edilmesi nedeniyle hayatını kaybeden pek çok insan için umut olma potansiyeline sahip.
Ses Değişiklikleriyle Kanser Erken Evrede Tespit Edilebilecek
AÜ Kök Hücre Enstitüsü öğretim üyelerinden Doç. Dr. Bülent Mustafa Yenigün, 50 hasta ve 50 sağlıklı birey ile gerçekleştirilen bir çalışma sonucunda, ses analizi yöntemiyle yüksek doğruluk oranları elde ettiklerini belirtti. Ses kaydının sadece 2 dakika sürdüğü bu testte, kanserli ve sağlıklı bireylerin sesleri karşılaştırıldı. Yüzde 92 doğruluk oranı elde edilerek, sesin akciğer kanseri ile ilişkili değişiklikler barındırıp barındırmadığı belirlendi.
Sesin Rolü: Kanserle İlişkili Değişiklikler
Doç. Dr. Yenigün, akciğer kanserinin, hava yollarındaki kitle ve nodüller nedeniyle sesin frekansında ve rezonansında değişikliklere yol açtığını açıkladı. Bu değişiklikler, cihazın ses analiziyle saptanabiliyor ve potansiyel bir kanserin erken evrede tespiti sağlanabiliyor. Yapay zeka algoritması, ses değişikliklerini algılayarak, “bu ses değişikliği, patolojik bir akciğer kanseri ile ilişkili olabilir” uyarısını veriyor.
Gelecek: Uygulamanın Kullanıma Sunulması
Bu önemli buluş, önümüzdeki 1-2 yıl içinde uygulamaya alınmayı hedefliyor. Yapay zeka destekli sistemin, geniş veri setleri ile eğitilerek, birkaç yıl içinde kanser tarama programlarına dahil edilmesi planlanıyor. Doç. Dr. Yenigün, uygulamanın yasal süreçler ve gerekli düzenlemelerin tamamlanmasının ardından, 2-3 yıl içinde sağlık hizmetlerine sunulabileceğini ifade etti.
Akciğer Kanseri: Türkiye’deki En Yaygın Ölüm Nedeni
Dünyada olduğu gibi Türkiye’de de akciğer kanseri, en fazla ölüme yol açan kanser türlerinden biri olarak öne çıkıyor. Akciğer kanseri, çoğu zaman belirgin semptomlar göstermediği için hastalık ilerledikçe teşhis edilebiliyor. Ancak Türk bilim insanlarının geliştirdiği bu yenilikçi yöntem, kanserin çok daha erken safhalarda tespit edilmesine imkan tanıyacak. Bu teknoloji, hem tedavi sürecini başlatmada hem de hastaların yaşam sürelerini uzatmada önemli bir rol oynayabilir.
Türk bilim insanlarının bu buluşu, dünya genelinde kanser araştırmalarına önemli bir katkı sağlayacak ve erken teşhisle hayat kurtarmaya olanak tanıyacak. Akciğer kanserinin erken teşhisi, hastaların tedaviye daha hızlı yanıt vermesine ve sağlıklı bir yaşam süresinin uzamasına yardımcı olabilir.
Kaynak:Haber Merkezi
