Yeni bir araştırma, öpüşme eyleminin kökenlerini inceleyerek, bu davranışın ilk insanların tımar alışkanlıklarından evrimleşmiş olabileceğini öne sürüyor. İnsanlık tarihinin eski dönemlerine ışık tutan bulgular, öpüşmenin tahmin edilenden çok daha köklü ve işlevsel bir geçmişe sahip olabileceğini gösteriyor.
Geçtiğimiz yıllarda yapılan bazı arkeolojik çalışmalar, öpüşmenin Mezopotamya’da, yani bugünkü Irak ve Suriye topraklarında yaklaşık 4.500 yıl önce romantik bir etkileşim biçimi olarak kullanıldığını ortaya koymuştu. Fırat ve Dicle nehirleri arasındaki antik toplumlara ait kil tabletlerde öpüşmenin, dönemin insanları tarafından bir yakınlık göstergesi olarak benimsendiği gözlemlendi.
Ancak, bilim insanları öpüşmenin kökeninin bundan çok daha önceye dayanabileceğini düşünüyor. “Evolutionary Anthropology” dergisinde yayımlanan yeni bir araştırmaya göre, öpüşme, büyük maymunlar arasındaki tımar eylemlerinden gelişmiş olabilir.
Araştırmanın başında gelen teori, ilk insanların birbirlerini parazitlerden arındırmak için dudaklarıyla hafif emme hareketi yaptığına işaret ediyor. Zamanla bu hareket, bir hijyen eylemi olmaktan çıkarak, aralarındaki bağları güçlendiren bir sevgi ifadesine dönüşmüş olabilir.
Bu hipotezi desteklemek için araştırmacılar, büyük maymunlardaki tımar davranışlarını da mercek altına aldı. Maymunlar, diğer bireylerin tüylerini temizlerken dudaklarıyla hafifçe emerler; bu davranışın, insanlarda öpüşmenin bir nevi evrimsel kökeni olabileceği öne sürülüyor.
Araştırma ayrıca, öpüşmenin yalnızca bir hijyen hareketi değil, aynı zamanda güven ve bağlılık sembolü haline nasıl geldiğini de inceliyor. İlk insan-maymun atalarının bu davranışı sürdürmesi, sosyal bağları kuvvetlendiren ritüellerden biri olarak kabul ediliyor. Zamanla bu ritüel, romantik bir yakınlık göstergesine evrilmiş ve çiftler arasındaki bağı pekiştiren bir sembol halini almış.
Bu davranışın insanlarda yerleşmesinin, antik iklim değişikliklerinin ormanlık alanlardan daha kuru ve açık habitatlara geçişle bağlantılı olabileceği belirtiliyor. Ormanlardan çıkıp yerde daha fazla vakit geçirmeye başlayan insan ataları için, öpüşme gibi yakın temaslar sosyal uyum ve bağlılık açısından önemli hale gelmiş olabilir.
Bir başka teoriye göre ise öpüşme, sağlıklı ve uyumlu bir eş bulma ihtiyacıyla şekillenmiş olabilir. İnsanlar potansiyel eşlerinin sağlığını ağızdan aldıkları kokular ya da tatlarla değerlendirmiş olabilir. Bu da öpüşmenin evrim sürecinde “uyumluluk testi” olarak bir rol oynamış olabileceği fikrini destekliyor.
Araştırmada, “tımar edenin son öpücüğü” olarak tanımlanan bu davranışın kökenine dair ipuçları, maymunların dudaklarıyla tüyleri temizleme alışkanlığında saklı olabilir. Maymunlarda bu tımar eylemi, kalıntı ve parazitleri toplama amacı taşırken, insanların daha az tüylü hale gelmesiyle bu eylemin hijyenik işlevi kaybolmuş, duygusal bir yakınlık göstergesine dönüşmüş olabilir.
Öpüşmenin kökenlerine dair tartışmalar devam ederken, bu eylemin köklü bir geçmişe sahip olduğu artık bilim dünyasında kabul görüyor. İnsanların ilk atalarından bugüne taşıdığı bu davranış, kimi araştırmacılara göre basit bir tımar hareketinden evrimleşerek günümüzde romantizmin en bilinen ifadelerinden birine dönüşmüş olabilir.
Bu araştırma, öpüşmenin yalnızca bir yakınlık gösterisi değil, aynı zamanda insanlık tarihinin en eski sosyal bağlanma ritüellerinden biri olabileceğini ortaya koyarak, geçmişten bugüne gelen evrimsel bir serüvenin izlerini sunuyor.
