Ankara – Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın çevresel politika çalışmaları kapsamında plastik poşetlere uygulanacak ücret tarifesi yeniden belirlendi. 2019’da başlatılan ücretli plastik poşet uygulamasının güncel değerlendirmesi sonrası, 1 Ocak 2026’dan itibaren geçerli olacak taban ücretin adet başına 1 Türk Lirası olmasına karar verildi. Bu karar, ilgili kurum ve sivil toplum kuruluşlarının katılımıyla düzenlenen komisyon toplantısında alındı.
Plastik poşetlerin ücretli hale getirilmesine ilişkin ilk uygulama 2019 yılında yürürlüğe konuldu. O tarihte plastik poşetler, çevre kirliliğini azaltmak ve tek kullanımlık ürün tüketimini düşürmek amacıyla ücretsiz dağıtılmayarak ücretlendirilmişti. Hedef, tüketicilerin daha sürdürülebilir taşıma seçeneklerine yönlendirilmesiydi.
Tekrar toplanan Ambalaj Komisyonu’nun Plastik Poşet Alt Komisyonu’nda paydaş temsilcilerinin görüşleri dinlendi ve yapılan maliyet analizleri değerlendirildi. Komisyonun sonuç raporuna göre yeni yılda plastik poşetler için belirlenen taban ücret, vergiler dahil olmak üzere 1 TL olarak açıklandı. Bu yeni ücret, 1 Ocak 2026 itibarıyla tüm perakende noktalarında uygulanacak.
Toplantı raporunda, plastik poşet kullanımının çevresel etkilerinin azaltılması ve poşet kullanım alışkanlıklarının değiştirilmesi gerektiği vurgulandı. Bakanlık yetkilileri, toplumun geri dönüşümlü veya yeniden kullanılabilir çanta alternatiflerine yönlendirilmesinin öncelikli hedef olduğunu belirtti. Poşet ücretlerinin artırılmasının bu hedef doğrultusunda önemli bir araç olarak görüldüğü ifade edildi.
Ayrıca sektörde faaliyet gösteren dernek ve federasyon temsilcilerinin de görüşleri toplantıda yer aldı. Maliyet analizlerinin ışığında belirlenen yeni taban ücretle birlikte çevre hedeflerine ulaşma konusunda önemli bir adım atıldığı kaydedildi.
2019’da yürürlüğe giren plastik poşet ücretlendirme uygulaması Türkiye’de önemli bir değişim yaratmıştı. Ücretlendirme ile birlikte tüketicilerin plastik poşet kullanım sıklığında tutarlı bir düşüş gözlemlenmişti. Ücretli poşet uygulamaları dünya genelinde de birçok ülke tarafından benimsendi ve bu yöntem plastik atıkların azalmasına katkı sağladı.
Geçmiş dönemde uygulanan 0,25 TL seviyesinin, daha sonra yapılan düzenleme ile 0,50 TL’ye yükseltildiği görülmüştü. Uzmanlar ve sivil toplum temsilcileri bu fiyat artışlarının tüketim alışkanlıklarını önemli ölçüde etkilediğini belirtiyorlar. Yeni belirlenen 1 TL’lik taban ücret, poşet kullanımını daha da azaltmayı hedefliyor.
Perakende sektöründe plastik poşetlerin fiyatlandırılması doğrudan tüketicinin satın alma davranışını etkiliyor. Ücretli poşet uygulamaları sayesinde tüketiciler daha dayanıklı ve tekrar kullanılabilir çanta seçeneklerini tercih etmeye başladı. Bu da hem çevresel sürdürülebilirlik hem de ekonomik davranış değişikliği açısından önemli bir sinyal veriyor.
Sektör temsilcileri, yeni ücretin uygulamaya konulmasının pazar dinamiklerini nasıl etkileyeceğini tartışırken, çevresel sürdürülebilirlik hedeflerinin öncelikli olduğuna dikkat çekiyorlar. Ayrıca komisyon toplantısında ileriye dönük farklı senaryolar da ele alındı ve ücret tarifesinin gerektiğinde yeniden değerlendirilmesi üzerinde duruldu.
Ambalaj Komisyonu’nun görüşleri ve paydaşların önerileri doğrultusunda belirlenen yeni plastik poşet taban ücreti, 1 Ocak 2026 tarihi itibarıyla yürürlüğe girecek. Bakanlık, uygulamanın takibini yapacak ve çevresel etkileri raporlayacak.
Bu kararın, plastik atık miktarında önemli azalmaya katkı sağlaması ve toplumda sürdürülebilir alışkanlıkları teşvik etmesi bekleniyor.
Haber Merkezi
