Türkiye Ekonomisi Üçüncü Çeyrekte Yavaşladı: İnşaat Sektörü Öne Çıktı
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2024 yılının üçüncü çeyreğine ilişkin Gayrisafi Yurt İçi Hasıla (GSYH) verilerini açıkladı. Açıklanan verilere göre, Türkiye ekonomisi çeyreklik bazda yüzde 0,2 daralırken, yıllık bazda yüzde 2,1 büyüme kaydetti. Ekonomide büyüme hızı geçen yılın aynı dönemine göre yavaşladı.
Ekonomi Yavaşladı, İnşaat Hızlandı
GSYH’yi oluşturan faaliyetler incelendiğinde, en hızlı büyüme yüzde 9,2 ile inşaat sektöründe gerçekleşti. Bunu, yüzde 6,2 artışla finans ve sigorta, yüzde 4,6 ile tarım sektörü izledi. Ancak sanayi sektörü yüzde 2,2 daralma yaşayarak dikkat çekti.
Çeyreklik Daralma Beklentilerle Örtüştü
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış verilere göre, üçüncü çeyrekte GSYH bir önceki çeyreğe kıyasla yüzde 0,2 azaldı. Uzmanların beklentisi de bu yöndeydi. TÜİK verileri, parasal sıkılaşma ve faiz artışlarının ekonomik aktiviteyi yavaşlattığını ortaya koyuyor.
Hanehalkı Tüketimi Arttı, Kamu Harcamaları Azaldı
2024’ün üçüncü çeyreğinde yerleşik hanehalklarının nihai tüketim harcamaları, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 3,1 artış gösterdi. Buna karşın, devletin nihai tüketim harcamaları yüzde 0,9, gayrisafi sabit sermaye oluşumu ise yüzde 0,8 azaldı.
İhracat ve İthalatta Farklılaşan Eğilimler
Mal ve hizmet ihracatı yüzde 0,8 artarken, ithalat yüzde 9,6 azaldı. İthalattaki sert düşüş, iç talebin zayıfladığını ve döviz kuru baskılarının etkisini sürdüğünü gösteriyor.
İşgücünün GSYH’den Aldığı Pay Azaldı
İşgücü ödemeleri, üçüncü çeyrekte yüzde 76,3 artmasına rağmen, Gayrisafi Katma Değer içerisindeki payı yüzde 40,4’ten yüzde 36,4’e geriledi. Aynı dönemde net işletme artığı ve karma gelir oranı yüzde 45,7 artışla yüzde 45,1’e yükseldi.
Sektörel Performanslar Dikkat Çekiyor
TÜİK verilerine göre, sektörlerin büyüme oranları şu şekilde sıralandı:
İnşaat: %9,2 büyüme
Finans ve Sigorta Faaliyetleri: %6,2 büyüme
Tarım: %4,6 büyüme
Hizmetler: %1,4 büyüme
Sanayi: %2,2 daralma
Mesleki ve Destek Hizmet Faaliyetleri: %0,3 daralma
Geçen Yıla Göre Büyüme Hızında Yavaşlama
Türkiye ekonomisi, geçen yılın aynı çeyreğinde yüzde 5,9 büyüme kaydederken, bu yıl aynı dönemde büyüme yüzde 2,1 ile sınırlı kaldı. Ayrıca, ikinci çeyrek büyüme verisi yüzde 2,5’ten yüzde 2,4’e revize edildi.
Sonuç ve Beklentiler
Ekonomistler, parasal sıkılaşmanın etkilerinin önümüzdeki dönemde de sürebileceğini ve büyüme hızında kademeli toparlanma olabileceğini öngörüyor. Ancak, sektörlerdeki performans farklılıkları ekonomide dengelenmenin zaman alacağını gösteriyor.
