Afrika’daki Maymun Çiçeği Salgını Endişe Verici Boyutlarda
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Uluslararası Sağlık Tüzüğü Acil Durum Komitesi, maymun çiçeği virüsünün (mpox) Afrika’da hızla yayılmasının ardından acil olarak toplandı. Afrika Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (Africa CDC), dün yaptığı açıklamada salgının halk sağlığı açısından acil durum ilan ettiklerini duyurmuştu. Bu gelişmeler üzerine DSÖ, maymun çiçeği virüsünün uluslararası bir halk sağlığı acil durumu ilan edilip edilmemesi konusunda karar almak amacıyla bir araya geldi.
**14 Binden Fazla Vaka, 524 Ölüm**
DSÖ Genel Direktörü Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus, yaptığı açıklamada, “Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nde on yılı aşkın süredir mpox vakaları bildirilmekte. Ancak, bu yıl şimdiye kadar 14 binden fazla vaka ve 524 ölümle, geçen yılın toplamını şimdiden aşmış durumdayız. Bu durum, özellikle cinsel ağlar yoluyla yayıldığı gözlemlenen 1b sınıfı vakaların tespit edilmesiyle daha da endişe verici bir hale geldi” dedi.
Dr. Ghebreyesus ayrıca, geçen ay Demokratik Kongo Cumhuriyeti’ne komşu olan ve daha önce mpox vakası bildirmemiş dört ülkede—Burundi, Kenya, Ruanda ve Uganda—yaklaşık 90 klad 1b vakasının rapor edildiğini belirtti.
**15 Milyon Dolar Bütçeli Bölgesel Müdahale Planı**
DSÖ, Afrika CDC, sivil toplum kuruluşları ve etkilenen ülkelerin hükümetleriyle birlikte çalışarak salgını kontrol altına almak için harekete geçti. Bu çerçevede, sürveyans, hazırlık ve müdahale faaliyetlerini desteklemek amacıyla 15 milyon ABD Doları tutarında bir bölgesel müdahale planı geliştirildi. DSÖ Acil Durumlar Fonu’ndan 1,45 milyon ABD Doları tutarında bir fon sağlandı ve önümüzdeki günlerde daha fazla fonun serbest bırakılacağı açıklandı. DSÖ, bu müdahaleyi finanse etmek için bağışçılara da çağrıda bulundu.
**Aşı Çalışmaları ve Temini Hız Kazanıyor**
Toplantıda mpox aşılarıyla ilgili çalışmalar da ele alındı. DSÖ, daha önce iki aşının Bağışıklama Konusunda Stratejik Danışma Uzmanları Grubu tarafından tavsiye edildiğini ve Nijerya ve Demokratik Kongo Cumhuriyeti gibi ülkelerde onaylandığını hatırlattı. Dr. Ghebreyesus, düşük gelirli ülkelerde aşı erişimini hızlandırmak amacıyla Acil Kullanım Listesi sürecinin başlatıldığını belirtti. Bu süreç, Gavi ve UNICEF gibi ortakların aşı tedarik edip dağıtmasına olanak tanıyacak. DSÖ, ayrıca aşı bağışları konusunda Üye Devletler ve aşı üreticileriyle birlikte çalıştıklarını ifade etti.
**Mpox, Hem Hayvanlardan Hem de İnsanlardan Bulaşıyor**
Mpox virüsü, enfekte hayvanlardan ve insanlardan fiziksel temas yoluyla bulaşıyor. Virüsün neden olduğu cilt döküntüleri, bu döküntülerle temas eden giysiler veya vücut sıvıları aracılığıyla bulaşabiliyor. İlk belirtiler virüs kaptıktan sonraki 5 ila 21 gün içinde ortaya çıkabiliyor ve yüksek ateş, baş ağrısı, sırt ve kas ağrıları, lenf bezlerinde şişlik, yorgunluk, üşüme, titreme ve su çiçeğine benzer cilt kabarcıkları gibi semptomlara yol açıyor.