Islahiye Türkiye’nin güneyindeki bu kasabayı iki şiddetli depremin sarsmasının üzerinden neredeyse bir hafta geçti ve sevdiklerini kaybeden aileler, daha önce her gün olduğu gibi hayatta kalanları bulmak için yapılan zorlu arama çalışmalarını sürdürmek üzere yeniden dışarı çıktı.
Erkekler ve kadınlar, ekipler kazılmamış odalarda dikkatli bir şekilde sondaj yaparken, kurtarma görevlilerini çatılardan izlediler ve öğütler verdiler. Adamlardan biri, “İşte onun yatak odası,” diye bağırdı. “İşte o.”
Söz konusu adama ulaşmak ve geniş gövdesinden inşaat demirini kesmek işçilerin saatlerini aldı.
Sonra onu siyah bir ceset torbasına sardılar.
Pazar günü Türkiye’nin güneyinde ve kuzeybatı Suriye’de tekrarlanan bir sahneydi, depremlerden ölenlerin sayısı 34.000 kişiyi gölgede bıraktı, enkazdan daha fazla hayatta kalanın çıkarılabileceğine dair umutlar azaldı.
6 Şubat depremlerinden yaklaşık bir hafta sonra, çeşitli bölgelerdeki kurtarma çalışmaları kurtarma görevlerine devredildi. Türkiye’de 1,1 milyondan fazla insan yerinden edildi. Enkazın altında netleşmemiş bir sayı bulunmakta. Suriye’de ekskavatör kıtlığı, insanları çaresizce kendi başlarına sevdiklerini kurtarmaya bıraktı.
Depremin yok ettiği bölgelerde, ihtiyaçların muazzamlığını anlamak zordu.
World Vision Suriye müdahale direktörü Johan Mooij yaptığı açıklamada, “On yılı aşkın süredir bu ölçekte bir acı ve yıkım görmedik” dedi. “Etki o kadar büyük ki… hayatta kalanların iyileşmesi bir nesil alabilir.”
Ülkelerdeki yetkililer depremlerde Türkiye’de 29 bin 600’den, Suriye’de 4 bin 500’den fazla kişinin hayatını kaybettiğini söyledi. Sayıların neredeyse kesinlikle artacağı konusunda uyardılar.
Yıkımın ortasında, tonlarca yardımın aktığı Türkiye ile tepkinin geciktiği ve insanların – çoğu zaten acımasız bir iç savaş nedeniyle yerinden edilmiş – olduğu isyancıların elindeki kuzeybatı Suriye arasındaki yardım uçurumu üzerinde öfke artmaya devam etti.
Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad, silahlı muhalif grupların kontrolündeki kuzeybatıya erişimi kısıtladı. BM Güvenlik Konseyi’nde Rusya ve Çin gibi müttefiklerinin de desteğiyle geçmişte periyodik olarak insani yardımların oraya ulaştırılmasını engellemişti.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın hükümeti yıllarca inşaat yönetmeliklerini uygulamadığı ve depremlere anında yanıt verdiği iddiasıyla artan eleştirilerle karşı karşıya kalırken, müteahhitler ve depremlerdeki yapı çökmelerinin sorumluluğunu taşıyabileceklerini söyledikleri diğerlerini de kapsayacak şekilde soruşturmalarını genişletiyor.
Adalet bakanı Bekir Bozdağ, 10 ildeki savcıların bina inşaatındaki olası ihmal veya yanlışları araştırmak için “oldukça yoğun” çalıştıklarını söyledi. 130’dan fazla şüpheli olduğunu söyledi.
Adıyaman’da çöken binalardan sorumlu iki müteahhit Pazar günü İstanbul Havalimanı’nda gözaltına alındı. Gaziantep’te çöken bir binada yer açmak için sütunları kestikleri iddia edilen iki kişi daha tutuklandı.
Bozdağ Pazar günü düzenlediği basın toplantısında, “Başka zanlılar tespit edilecek” dedi. “Soruşturmaların hukukun üstünlüğüne göre yürütüldüğünden emin olabilirsiniz. İhmal edenler tespit edilecek” dedi.
Ayrıca, Türk makamlarının birkaç düzine yağma ve hırsızlık olayını soruşturduğunu söyledi.
Bozdağ, “Maalesef birileri insanların acısını istismar etti” dedi.
