Türk bilim insanı Cemil Emre Yavaş ve ekibi, ABD’nin Georgia Southern Üniversitesi’nde büyük bir başarıya imza atarak depremi önceden tahmin edebilen bir sistem geliştirdi. Bu sistemle yüzde 98,53 başarı oranına ulaşıldı.
Georgia Southern Üniversitesi’nde görev yapan Türk araştırmacı Cemil Emre Yavaş ve ekibi, depremleri önceden tahmin etme alanında dikkat çekici bir başarı elde etti. ABD’de geliştirilen sistemle, özellikle depreme yatkın bölgelerde yüksek doğruluk oranları elde edildi. Yavaş’ın çalışması hem ABD hem de Türkiye’de yankı uyandırdı.
Yavaş ve ekibinin geliştirdiği sistem, İstanbul’daki depremleri yüzde 91,65 doğruluk oranıyla tahmin edebildiğini gösterdi. Araştırmada Kuzey Anadolu Fayı’na yakın olan İstanbul gibi depreme eğilimli bölgelerde yüksek tahmin doğruluğu sağlandı. Ayrıca sistemin, San Diego için yüzde 98,53 gibi yüksek bir başarı oranına ulaşması dikkat çekici bulundu.
Geliştirilen sistemde, çeşitli makine öğrenimi algoritmaları kullanılarak deprem tahminlerinde doğruluk artırıldı. Özellikle XGBoost algoritmasıyla yapılan analizlerde en yüksek başarı oranlarına ulaşıldı. Araştırma, Los Angeles gibi aktif fay hatları üzerinde bulunan bölgelerdeki depremleri tahmin edebilmek için birçok parametreyi analiz etti.
Araştırmada, depremin büyüklüğünü tahmin edebilmek için önemli verilere odaklanıldı. Deprem sıklığı, bölgenin yeraltı yapısı, geçmişteki en büyük depremin büyüklüğü ve Gutenberg-Richter b-değeri gibi faktörler modelin doğruluğunu artırmak amacıyla analiz edildi. Yavaş ve ekibinin makalesinde, bu veriler sayesinde deprem tahmin doğruluğunun maksimum seviyeye ulaştığı ifade edildi.
Türk araştırmacının çalışmaları “Predictive Modeling of Earthquakes in Los Angeles With Machine Learning and Neural Networks” ve “Improving Earthquake Prediction Accuracy in Los Angeles With Machine Learning” başlıklarıyla Scientific Reports by Nature dergisinde yayımlandı. Yayınlanan bu makaleler, hem bilim dünyasında hem de uluslararası arenada büyük yankı uyandırdı.
Araştırma, Birleşmiş Milletler’in afet risk azaltma platformu PreventionWeb’de de yer aldı. Bu çığır açıcı çalışma, deprem riskli bölgelerde yaşanan can kayıplarını en aza indirmek adına umut verici olarak değerlendiriliyor. Uzmanlar, Yavaş’ın bu projesinin, doğal afetlere karşı önlem alma sürecine ve afet yönetimi stratejilerine yeni bir boyut kazandıracağını belirtiyor.
Cemil Emre Yavaş ve ekibinin gerçekleştirdiği bu çalışma, doğal afetleri önceden tahmin edebilme konusunda bilim dünyasına önemli bir katkı sundu. Modelin ilerleyen dönemlerde daha fazla şehir ve bölge için uygulanması, insan hayatını koruma adına büyük bir adım olarak görülüyor.
