Türkiye Nüfusta Tehlike Çanları Çalıyor: Doğum Oranları Tarihi Dipte!
Türkiye’nin genç nüfus avantajı hızla eriyor. Uzmanlar, ülkenin geleceğini tehdit eden doğum oranlarındaki büyük düşüşe karşı uyarıyor.
Türkiye, son yıllarda nüfus dinamiklerinde alarm veren bir değişim yaşıyor. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) verilerine göre, 2001 yılında 2,38 olan toplam doğurganlık hızı, 2023 itibarıyla 1,51’e 2024 te ise 1.48’e kadar geriledi. Bu oran, nüfusun kendini yenileyebilmesi için gereken 2,1 düzeyinin çok altında. 2016’dan bu yana düşüş eğilimi hızla sürüyor ve bu durum Türkiye’yi “yaşlanan toplum” sınıfına doğru itiyor.
Artık Aileler 1-2 Çocukla Yetiniyor
Hacettepe Üniversitesi’nden Prof. Dr. Alanur Çavlin’e göre, Türkiye’nin birçok bölgesinde ebeveynler artık doğurganlıklarını ciddi şekilde planlıyor. Ekonomik belirsizlikler, yaşam maliyetlerinin artması ve kariyer baskısı gibi etkenler çocuk sahibi olma kararlarını erteliyor ya da azaltıyor. Modern aile yapısı, geleneksel geniş aile modelinden uzaklaşıyor; 3-4 çocuklu aileler yerini 1-2 çocuklu çekirdek ailelere bırakıyor.
Genç Nüfus Eriyor, Yaşlılar Artıyor
Sadece doğum oranlarındaki azalma değil, toplumun genel yaş yapısı da hızla değişiyor. 2023 yılı itibarıyla 65 yaş ve üzeri bireylerin nüfustaki oranı %10’un üzerine çıktı. Bu veri, Türkiye’nin artık “yaşlanan toplum” kategorisine girdiğini gösteriyor. Annelik yaşı da yükselişte. 2001’de 26,7 olan ortalama doğum yaşı, 2023’te 29,2’ye çıktı. Evlenme yaşı da benzer şekilde ilerledi: Kadınlarda ortalama ilk evlilik yaşı 25,7’ye, erkeklerde ise 28,3’e yükseldi.
Tehlike Büyük: Ekonomi ve Savunma Risk Altında
Nüfus yapısındaki bu dramatik dönüşüm, yalnızca aileleri değil, ülke ekonomisini ve güvenliğini de derinden etkileme potansiyeli taşıyor. Genç iş gücünün daralması, üretim gücünü zayıflatıyor. Emeklilik sistemleri üzerindeki yük artarken, sosyal güvenlik dengeleri bozuluyor. Genç nüfusun azalması, Türkiye’nin dinamizmini, inovasyon gücünü ve hatta savunma kapasitesini bile tehdit edebilir hale geliyor.
Uzmanlardan Alarm Zili
Demografik felaketi önlemek adına uzmanlar, acil ve kapsamlı adımlar atılması gerektiğini vurguluyor. Ailelere yönelik doğum teşvikleri, çocuk bakım hizmetlerinin yaygınlaştırılması, annelere sunulan sosyal desteklerin artırılması, esnek çalışma modelleri gibi çözümler gündeme geliyor. Ancak şu ana kadar atılan adımlar, bu düşüşü durdurmakta yetersiz kalıyor.
Türkiye’nin Geleceği Sorgulanıyor
Doğurganlıkta yaşanan bu sert düşüş, sadece bugünün değil, yarının Türkiye’sini de tehdit ediyor. Eğer bu trend tersine çevrilmezse, Türkiye yakın gelecekte Avrupa’daki birçok ülke gibi nüfusunu koruyamaz hale gelecek. Artan yaşlı nüfus, azalan gençlik ve büyüyen ekonomik yükler, ülkenin sosyoekonomik yapısını temelinden sarsabilir.
Bir zamanlar genç nüfusuyla övünen Türkiye, şimdi doğmamış çocukların eksikliğini yaşamaya hazırlanıyor.
Kaynak: Haber Merkezi
