Tip 5 Diyabet Resmen Tanındı: Yetersiz Beslenmeye Bağlı Gizli Salgın Gün Yüzüne Çıktı
Uluslararası sağlık otoriteleri, şimdiye dek göz ardı edilen bir diyabet türünü resmen tanıdı. Gelişmekte olan ülkelerde uzun süredir görülen, ancak net olarak sınıflandırılamayan “Tip 5 diyabet”, 8 Nisan’da Bangkok’ta düzenlenen Dünya Diyabet Kongresi’nde Uluslararası Diyabet Federasyonu (IDF) tarafından oybirliğiyle kabul edildi.
Obeziteyle Değil, Yetersiz Beslenmeyle İlişkili
Genellikle aşırı kilo ile bağlantılı olarak bilinen diyabetin aksine, bu yeni tip yetersiz ve dengesiz beslenme koşullarıyla ortaya çıkıyor. Özellikle düşük vücut kitle indeksine sahip bireylerde görülen bu metabolik rahatsızlık, uzun yıllardır yanlış teşhis ediliyordu.
Genetik Temelli Bir Diyabet Formu
Bilimsel adıyla MODY (Maturity Onset Diabetes of the Young) olarak da bilinen Tip 5 diyabet, kalıtsal bir hastalık olarak öne çıkıyor. Genellikle ergenlik çağında ya da 20’li yaşların başında ortaya çıkan bu durum, HNF1B genindeki mutasyonlarla doğrudan ilişkilendiriliyor. Ebeveynlerden birinde bulunması halinde çocuklarda görülme riski %50’ye kadar çıkabiliyor. Hastalık yalnızca kan şekeri kontrolünü değil, aynı zamanda böbrek işlevlerini ve pankreas yapısını da olumsuz etkiliyor.
25 Milyon Kişi Risk Altında
Özellikle Asya ve Afrika kıtalarında yaygın olarak görülen Tip 5 diyabetin, dünya genelinde yaklaşık 25 milyon kişiyi etkilediği tahmin ediliyor. ABD merkezli Albert Einstein Tıp Fakültesi’nden Prof. Dr. Meredith Hawkins, bu türün yıllardır yanlış kategorize edildiğini vurgulayarak, “Tip 5 diyabet, klinik olarak ciddi sonuçlar doğurmasına rağmen çoğu zaman göz ardı edildi,” ifadelerini kullandı.
Belirtiler Klasik Diyabetle Karışıyor
Tip 5 diyabet, klasik diyabet türleriyle benzer belirtiler gösterdiğinden sıklıkla Tip 1 veya Tip 2 ile karıştırılıyor. Sürekli susama, sık idrara çıkma, ani kilo kaybı, yorgunluk, görme bulanıklığı ve geç iyileşen yaralar gibi belirtiler hastalarda gözlemleniyor. Ancak doğru teşhis için genetik tarama testleri büyük önem taşıyor.
Tedavide Yeni Bir Dönem Başlıyor
Bu türde, pankreasta insülin üretiminden sorumlu beta hücrelerinin işlevini kaybetmesi nedeniyle, yanlış tedavi uygulamaları hayati tehlike yaratabiliyor. Tip 1 diyabet tanısıyla verilen insülin, bazı hastalarda şekerin aşırı düşmesine neden olarak ciddi sonuçlar doğurabiliyor. Prof. Hawkins’in 2022 yılında Christian Medical College ile yürüttüğü çalışmalarda, Tip 5’in metabolik olarak diğer diyabet türlerinden tamamen farklı olduğu bilimsel verilerle ortaya kondu.
Bu yeni tanımlama sayesinde, Tip 5 diyabet için hem teşhis hem de tedavi protokollerinin yeniden şekillenmesi bekleniyor. Uzmanlar, bu gelişmenin milyonlarca kişi için doğru ve etkin bir sağlık müdahalesi sağlayacağını ifade ediyor.
Kaynak:Haber Merkezi
